PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE ZASAD UDZIELANIA POMOCY MATERIALNEJ O CHARAKTERZE SOCJALNYM, W FORMIE STYPENDIÓW SZKOLNYCH i ZASIŁKÓW SZKOLNYCH, DLA UCZNIÓW ZAMIESZKAŁYCH NA TERENIE MIASTA ŁODZI 

Wszelkich informacji dotyczących ubiegania się o pomoc materialną dla uczniów udzielają pracownicy

I Wydziału Pracy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej                        w Łodzi przy ul. Tybury 16, 
tel. 42 636-40-05, 42 633-36-66; 
e-mail: stypendiaszkolne@mops.lodz.pl

 Świadczenia dla uczących się dzieci i młodzieży stanowią formę pomocy materialnej dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i życiowej. Udzielanie tych świadczeń ma na celu wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów, słuchaczy i wychowanków, poprawę dostępności kształcenia na wyższych poziomach edukacji dla dzieci i młodzieży z uboższych środowisk. Świadczenia pomocy materialnej kierowane są do uczniów i słuchaczy pobierających naukę w różnych typach szkół, słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych, a także wychowanków przebywających w ośrodkach umożliwiających realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. 

Pod pojęciem miejsca zamieszkania ucznia pozostającego pod władzą rodzicielską (małoletniego) należy rozumieć miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Małoletni uczniowie spoza terenu miasta Łodzi, pobierający naukę w łódzkich szkołach publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych i mieszkający w bursach, internatach lub na stancjach w Łodzi, uprawnieni są do ubiegania się o przyznanie pomocy materialnej o charakterze socjalnym w gminach, 
na terenie których zamieszkują ich rodzice lub opiekunowie prawni.

Pomoc materialna dla uczniów, w obecnym jej kształcie, została uregulowana w ustawie o systemie oświaty nowelizacją z dnia 16 grudnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. nr 281, poz. 2781), w dodanym rozdziale 8a, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2005 r., znowelizowanym ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Karta Nauczyciela oraz ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2008 r. Nr 145, poz. 917).

1. Charakter pomocy materialnej

Ustawodawca wyodrębnił dwa rodzaje pomocy materialnej: pomoc materialną o charakterze socjalnym i pomoc materialną o charakterze motywacyjnym.

Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze socjalnym są:

a) stypendium szkolne,

b) zasiłek szkolny.

2. Podmioty uprawnione do korzystania z pomocy materialnej

Prawo do pomocy materialnej o charakterze socjalnym przysługuje zamieszkałym na terenie Miasta Łodzi (bez względu na miejsce pobierania nauki):

• uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych oraz słuchaczom kolegiów pracowników służb społecznych - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do dnia ukończenia 24 roku życia;
• wychowankom publicznych i niepublicznych ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, realizację odpowiednio - obowiązku szkolnego i obowiązku nauki - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki;
• uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki.

 

3. Procedura udzielania stypendium szkolnego

Kryterium dochodowe

Podstawową przesłanką otrzymania przez ucznia stypendium szkolnego jest trudna sytuacja materialna, w jakiej ten uczeń się znajduje, wynikająca z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe.

Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż kwota, o której mowa a art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. 2016 poz. 930 ze zm.) wynosząca 514 zł.

Tryb wnioskowania

Stypendium szkolne przyznawane jest na wniosek lub z urzędu. Wniosek o przyznanie stypendium mogą złożyć:

• rodzice,
• opiekunowie prawni uczniów,
• pełnoletni uczniowie,
• dyrektorzy szkół, kolegiów lub ośrodków.

Ustawodawca dopuszcza także możliwość wszczęcia postępowania w przedmiocie przyznania stypendium szkolnego z urzędu.

Termin ubiegania się o stypendium szkolne

Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się do dnia 15 września danego roku szkolnego, a w przypadku słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych - do dnia 15 października danego roku szkolnego.

W uzasadnionych przypadkach, wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może być złożony po upływie określonego wyżej terminu. Złożenie wniosku po terminie dopuszczalne jest tylko i wyłącznie w sytuacji gdy jego wcześniejsze złożenie nie było możliwe. Wniosek złożony po terminie musi zawierać uzasadnienie dla wystąpienia z nim po terminie. W uzasadnieniu tym wnioskodawca jest zobowiązany wykazać, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.

Miejsce złożenia wniosku

• Uprawnieni do ubiegania się o przyznanie stypendium szkolnego, pobierający naukę w placówkach publicznych, prowadzonych przez Miasto Łódź, lub ich rodzice bądź opiekunowie prawni składają wnioski, w wyżej wymienionych terminach, wyłącznie w szkołach, w których pobierają naukę.
• Uprawnieni do ubiegania się o przyznanie stypendium szkolnego, pobierający naukę w placówkach publicznych oraz niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, nieprowadzonych przez Miasto Łódź, lub ich rodzice bądź opiekunowie prawni składają wnioski, w wyżej wymienionych terminach, bezpośrednio w siedzibie I Wydziału Pracy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi przy ul. Tybury 16.

 

Wraz z wnioskiem o przyznanie stypendium powinny zostać złożone wyłącznie kopie dokumentów stanowiących, zgodnie z pouczeniem zawartym na formularzu wniosku, niezbędne załączniki do wniosku. (Wszystkie kopie dokumentów należy potwierdzić za zgodność z orginałem przez instytucję która je wydała)

Wysokość stypendium szkolnego

Wysokość stypendium szkolnego jest uwarunkowana wysokością dochodów oraz warunkami życia w rodzinie. Stypendium szkolne może wynieść miesięcznie:

• 223 zł 20 gr -  przy dochodzie miesięcznym na osobę w rodzinie wynoszącym do 82,24 zł,
• 198 zł 40 gr - przy dochodzie miesięcznym na osobę w rodzinie wynoszącym powyżej 82,25 zł i nie więcej niż 164,48 zł,
• 173 zł 60 gr - przy dochodzie miesięcznym na osobę w rodzinie wynoszącym powyżej 164,49 zł i nie więcej niż 215,88 zł,
• 136 zł 40 gr - przy dochodzie miesięcznym na osobę w rodzinie wynoszącym powyżej 215,89 zł i nie więcej niż 277,56 zł,
• 99 zł 20 gr - przy dochodzie miesięcznym na osobę w rodzinie wynoszącym powyżej 277,57 zł i nie więcej niż 514 zł.

Stypendia w podanych w wyżej wysokościach mogą być zwiększone o:

• 6 zł 20 gr - w przypadku, gdy w rodzinie występują łącznie lub samodzielnie następujące okoliczności: bezrobocie, alkoholizm, narkomania;
• 12 zł 40 gr - w przypadku, gdy w rodzinie występują łącznie lub samodzielnie następujące okoliczności: niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych;
• 18 zł 60 gr - w przypadku, gdy w rodzinie występują łącznie lub samodzielnie następujące okoliczności: wielodzietność (troje lub więcej dzieci w rodzinie), rodzina jest niepełna.

ZASTRZEŻENIE: Zwiększenie wysokości stypendium z różnych tytułów nie może przekroczyć łącznie kwoty 24 zł 80 gr . 

Okres, na który przyznaje się stypendium szkolne

Stypendium szkolne jest przyznawane na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 10 miesięcy w danym roku szkolnym, a w przypadku słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych - na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 9 miesięcy w danym roku szkolnym.

 

4. Procedura udzielania zasiłku szkolnego

Podmioty uprawnione

Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego.

Formy udzielania zasiłku szkolnego

Zasiłek szkolny może być przyznany w formie:

• świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub
• pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym.

 

Wysokość zasiłku szkolnego

Wysokość zasiłku szkolnego nie może przekroczyć jednorazowo kwoty stanowiącej pięciokrotność kwoty zasiłku rodzinnego, przysługującego na dziecko w wieku powyżej 5 lat do ukończenia 18 lat, określonego w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (stanowi to łącznie kwotę: 5 x 124 zł = 620 zł). Wysokość zasiłku szkolnego przyznanego na rzecz konkretnego wnioskodawcy uzależniona jest od charakteru zdarzenia losowego uzasadniającego przyznanie pomocy w tej formie.

Częstotliwość przyznawania zasiłku szkolnego

Zasiłek szkolny może być przyznany raz lub kilka razy w roku, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego.

Termin ubiegania się o zasiłek szkolny

Z uwagi na jego funkcję – środka doraźnej pomocy w sytuacji losowej – ograniczono termin ubiegania się o zasiłek szkolny do dwóch miesięcy od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego jego przyznanie.

Okoliczności uzasadniające ubieganie się o zasiłek szkolny

Podstawową okolicznością uzasadniającą ubieganie się o świadczenie w postaci zasiłku szkolnego jest wystąpienia zdarzenia losowego, w szczególności:

• śmierć rodziców lub opiekunów prawnych,
• klęska żywiołowa,
• ciężka choroba wspólnie zamieszkującego członka rodziny, która wymaga ponoszenia zwiększonych nakładów finansowych,
• pożar, włamanie lub zalanie mieszkania,
• inne zdarzenia losowe o charakterze przejściowym, mające negatywny wpływ 
  na sytuację materialną ucznia i jego proces edukacyjny.

Warunkiem przyznania zasiłku szkolnego jest uzasadnienie, w jaki sposób zdarzenie losowe miało wpływ na proces edukacyjny ucznia.

Tryb wnioskowania

Zasiłek szkolny przyznawany jest na wniosek lub z urzędu. Wniosek o przyznanie zasiłku mogą złożyć:

• rodzice,
• opiekunowie prawni uczniów,
• pełnoletni uczniowie,
• dyrektorzy szkół, kolegiów lub ośrodków.

Ustawodawca dopuszcza także możliwość wszczęcia postępowania w przedmiocie przyznania zasiłku szkolnego z urzędu.

Miejsce złożenia wniosku

Osoby ubiegające się o przyznanie zasiłku szkolnego składają wnioski w siedzibie I Wydziału Pracy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi przy 
ul. Tybury 16.

Rodzice albo prawni opiekunowie ucznia otrzymującego stypendium szkolne są obowiązani niezwłocznie powiadomić Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łodzi o wystąpieniu wszelkich przyczyn, które mają wpływ na przyznanie stypendium. Taki sam obowiązek spoczywa na pełnoletnim uczniu, jak również na dyrektorze szkoły, kolegium lub ośrodka, w przypadku gdy dyrektor poweźmie informację o ustaniu przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium.

Stypendium szkolne wstrzymuje się albo cofa w przypadku ustania przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium szkolnego. Należności  z tytułu nienależnie pobranego stypendium podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Placówki oświatowe realizujące czynności w zakresie pomocy materialnej dla uczniów zobowiązane są niezwłocznie powiadomić Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łodzi o wszelkich zmianach w statusie uczniów, którzy korzystają z pomocy materialnej w postaci stypendium szkolnego. W tym celu należy przesłać pisemną informację z podaniem wszelkich okoliczności, które mają wpływ na prawo do stypendium szkolnego, w tym zwłaszcza takich jak: zmiana szkoły, rezygnacja z nauki, skreślenie z listy uczniów, wcześniejsze zakończenie nauki (np. nieprzystąpienie do egzaminu maturalnego), śmierć rodziców lub opiekunów prawnych będących wnioskodawcami, zmiana miejsca zamieszkania ucznia – wyprowadzenie się poza teren miasta Łodzi, wyjazd za granicę Polski, umieszczenie ucznia w placówce opiekuńczo – wychowawczej, pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej nad uczniem objętym pomocą materialną w postaci stypendium szkolnego.

INFORMACJA O SPOSOBIE DOKUMENTOWANIA WYDATKÓW

Koszt udziału ucznia w zajęciach edukacyjnych oraz koszt zakupu podręczników oraz innych przedmiotów i materiałów, stanowiących pomoc rzeczową o charakterze edukacyjnym powinien zostać potwierdzony odpowiednimi dokumentami, tj.:

• fakturą VAT,
• rachunkiem imiennym od przedsiębiorców nie będących podatnikami podatku od towarów i usług,
• dowodem wpłaty Kasa Przyjmie - „KP”,
• kwitariuszem przychodowym K103

 

Wyjaśnienia dotyczące faktur i rachunków

• W celu uzyskania refundacji świadczeniobiorca zobowiązany jest złożyć oryginały dokumentów księgowych.
• Z uwagi na dużą ilość przypadków wypożyczania oryginałów rachunków i faktur w celu składania reklamacji lub korzystania z napraw gwarancyjnych świadczeniobiorcy dokonujący rozliczenia świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, przed złożeniem dokumentów księgowych do refundacji, powinni wykonać ich kopie na własny użytek. Dotyczy to zwłaszcza faktur na zakup sprzętu komputerowego a także odzieży i obuwia sportowego.
• Dokumenty księgowe powinny być rozliczane indywidualnie na każdego ucznia na kwotę przyznaną w decyzji administracyjnej.
• Wskazane jest, aby faktura lub rachunek były wystawione na imię i nazwisko ucznia uprawnionego do świadczenia. W przypadku faktury lub rachunku wystawionego na wnioskodawcę ucznia objętego pomocą, należy szczegółowo opisać dokument.
• Faktura lub rachunek może być wystawiona na kwotę wyższą niż przyznane świadczenie (wymaga wówczas opisania w jakim zakresie i w jakiej kwocie została zrefundowana).
• Faktury i rachunki przedstawione do rozliczenia świadczeń przyznanych na okres wrzesień – grudzień danego roku szkolnego muszą pochodzić z okresu odpowiadającego okresowi objęcia pomocą, tj z okresu wrzesień – grudzień. Akceptowalne są również faktury i rachunki za okres od lipca do sierpnia danego roku, pod warunkiem jednak, iż sprzedaż lub usługa zostały dokonane nie wcześniej niż w dniu 1-go lipca.
• Faktury i rachunki przedstawione do rozliczenia świadczeń przyznanych na okres styczeń – czerwiec danego roku szkolnego muszą pochodzić z okresu odpowiadającego okresowi objęcia pomocą, tj. z okresu styczeń – czerwiec. W drodze wyjątku mogą one pochodzić z okresu wrzesień - grudzień, pod warunkiem jednak, iż w grudniu rozpoczęto refundację wydatku, ale nie została ona zakończona.
• Do faktur i rachunków opłaconych przelewem musi być załączone potwierdzenie przelewu w celu udokumentowania wpłaty.
• Faktury lub rachunki zbiorcze (np. za udział w wycieczce szkolnej lub „zielonej szkole”) muszą być opisane danymi ucznia objętego pomocą wraz ze wskazaniem kwoty wydatku poniesionego przez tego konkretnego ucznia.

●     Oryginały wszystkich dokumentów finansowych, zgromadzone w szkole/ośrodku/ kolegium w toku prowadzonych rozliczeń muszą być opatrzone informacją o sprawdzeniu ich treści pod względem merytorycznym i formalno - rachunkowym przez uprawnionego pracownika.

 

Rozliczenie wydatków za "zieloną szkołę"

Podstawę rozliczenia wydatków na „zieloną szkołę”, wycieczkę szkolną mogą stanowić wyłącznie dokumenty księgowe. Dowodem wydatkowania środków na „zieloną szkołę”, wycieczkę szkolną, może być faktura VAT, rachunek imienny, dowód wpłaty KP z odpowiednią adnotacją wychowawcy klasy potwierdzającą udział ucznia w takim wyjeździe. Podstawy rozliczenia wskazanych powyżej kategorii wydatków nie może stanowić pisemne oświadczenie wychowawcy klasy lub innego pracownika szkoły albo placówki oświatowej potwierdzające przekazanie pieniędzy wymienionym tutaj osobom.

Podstawę  rozliczenia  wydatków  na  wyjście  do  muzeum,  galerii,  kina  lub  teatru zorganizowanych przez szkołę mogą stanowić wyłącznie dokumenty księgowe. Dowodem wydatkowania środków na wyjście do muzeum, galerii, kina lub teatru, zorganizowanych przez szkołę może być faktura VAT, rachunek imienny, dowód wpłaty KP z odpowiednią adnotacją wychowawcy klasy potwierdzającą udział ucznia w takim wyjściu. Podstawy rozliczenia wskazanych powyżej kategorii wydatków nie może stanowić pisemne oświadczenie wychowawcy klasy lub innego pracownika szkoły albo placówki oświatowej potwierdzające przekazanie pieniędzy wymienionym tutaj osobom.

 Dowodem wydatkowania środków na zakupy dokonywane za pośrednictwem sieci Internet – w sklepach internetowych lub serwisach zakupowych – może być wyłącznie faktura VAT lub rachunek imienny, wystawione przez profesjonalnego sprzedawcę. Dowodem tym nie mogą być natomiast potwierdzenia zamówienia, dokumenty spedycyjne, specyfikacje wysyłki, paragony fiskalne, itp. W ramach refundacji wydatków na zakupy dokonywane w sieci Internet dopuszczalne jest uwzględnienie do rozliczenia kosztów transportu (wysyłki) zamówionych przedmiotów.

W przypadku refundacji zakupów dokonywanych w systemie ratalnym dokumentami potwierdzającymi wydatkowanie środków są: faktura VAT lub rachunek imienny wystawione przez profesjonalnego sprzedawcę wraz z dowodami wpłaty rat. W takim przypadku refundacji podlegają wyłącznie raty opłacone do momentu dokonania refundacji.

Wszelkie refundacje mogą być prowadzone wyłącznie w obrębie jednego roku szkolnego – objętego wnioskiem o przyznanie świadczenia i decyzją dotyczącą udzielenia pomocy.

W przypadku refundacji opłat za dostęp do sieci Internet, dokumentem potwierdzającym wydatkowanie środków jest: faktura VAT wystawiona przez profesjonalnego usługodawcę wraz z dowodem wpłaty. Faktury stanowiące podstawę refundacji opłat za dostęp do sieci Internet mogą być wystawione wyłącznie na rodziców/opiekunów prawnych, którzy zostali wskazani w treści wniosku o przyznanie świadczenia jako członkowie rodziny ucznia objętego pomocą i faktycznie z nim mieszkają oraz prowadzą z nim wspólne gospodarstwo domowe. Podstawę rozliczenia stanowić mogą wyłącznie faktury dotyczące opłat za miesiące, w których prowadzone są zajęcia szkolne.

Niedopuszczalne jest rozliczanie opłat za dostęp do sieci Internet za miesiące wakacyjne: lipiec i sierpień.

Dowód wydatkowania środków na zakup biletu miesięcznego dla ucznia stanowić może wyłącznie oryginał biletu (informacja o kodowaniu biletu) wraz z kopią karty imiennej („migawki”) lub faktura VAT. Podstawy rozliczenia wskazanej powyżej kategorii wydatku nie mogą stanowić jakiekolwiek inne dokumenty dotyczące nabycia dostępu do usługi transportowej. Podstawę rozliczenia stanowić mogą wyłącznie opłaty za miesiące, w których prowadzone są zajęcia szkolne. Niedopuszczalne jest rozliczanie opłat za bilety miesięczne za miesiące wakacyjne: lipiec i sierpień.

Nie mogą stanowić podstawy rozliczenia świadczeń pomocy materialnej dla uczniów:

• umowy zlecenia i umowy o dzieło za udzielanie korepetycji albo świadczenie innych usług edukacyjnych,
• umowy sprzedaży.